Çizelgeler Bir Sanat Eseri
Çizelgeler Bir Sanat Eseri
Resim öğretmeni hakemler seçilir, çizelgeleri renkli kalemlerle hazırlamaları istenirdi
Bugün satranç yarışmalarında kullanılan çizelgeleri oluşturmanın ne kadar kolay ve hızlı olduğunu görüyor ve biliyoruz. Önceden böyle değildi tabi. Bilgisayar ve yazılımlar yoktu. Eşlendirmeler kartlarla, elle yapılırdı. Eşlendirme listesi, çarşaf tablo, tur sonuçları, son sıralama listelerinin kağıtlara cetvelle çizimleri hazırlanırdı. Birden çok kullanılacak olan çizelgeler kağıtların arasına karbon kağıdı konularak çizim sırasında çoğaltılırdı. Lütfi Yılmaz hocanın titizlikle hazırladığı çizelgeleri anımsarım bugün.
Zor olan kısım takım yarışmalarıydı. Bilindiği gibi takım yarışmalarında kullanılan çizelgeler daha farklı ve çeşitlidir. Takım listesi, maça çıkış listesi, maç sonuçları listesi, takımlara göre çarşaf tablo, oyunculara göre çarşaf tablo gibi çizelgeler her tur kullanılmak üzere önceden çizilerek hazırlanırdı. Hakemler bir de bu işlerle uğraşmak durumunda kalırdı. Hatta ilk yıllarda resim öğretmeni hakemler seçilir, duyurulacak, panolara asılacak çizelgeleri renkli kalemlerle hazırlamaları istenirdi. Masalara konulan isim kartları da böyle hazırlanırdı. Manisa hakemlerimizden Ömer Uğur'un çalışmalarına yardım ettiğim dönemleri keyifle anımsıyorum bugün. Panolarda yer verilen çizelgelerin birer sanat eseri gibi olmasına ayrıca özen gösterilirdi.
Yıl 1994
Lig maçlarının takımların olduğu illerde ve deplasmanlı yapıldığı zamanlar. Diyarbakır’da birinci lig maçında (Diyarbakır GSK-İstanbul SGM maçı) başhakem olarak görev yaptığımda güçlüğü gördüm. Havanın sıcaklığından ve belge hazırlamaktan baygınlık gelmişti neredeyse. Bu böyle olmayacaktı. Herkesin kullandığı standart çizelgelerin oluşması gerekiyordu.
Yıl 1995
İkinci lig grup maçlarında, Ankara’da yine başhakemdim. Sıkıntı daha da kendini hissettirdi. Takım sayısı arttıkça iş de artıyordu. Hulusi Cihangir’e bu durumdan yakındım. Bir şeyler yapmamız gerekiyordu. Yarışmadan döndükten sonra kullanılan tüm belge ve çizelgeleri okulumda oluşturdum. Proje okulu olduğumuzdan (ben de proje yöneticisiydim) masaüstü ‘Pentium’ bilgisayarlarımız, ‘lazer’ yazıcımız vardı. Bugünkü, çizelgelerin, listelerin, hakem raporu gibi belgelerin biçimi o yıl oluştu. Hazırlıklarım MHK toplantısında ele alındı. İsmet Arvit Hoca ve Hulusi Cihangir “Tamam bunlar! Daha nasıl olacak, uygulansın.” diyerek beğenilerini belirttiler. Bu şeklide de karar alındı. Tüm yarışmalarda kullanılır oldu. Zamanla da gelişti. Çizelgeler ve belgeler bir tarihe kadar böyle elle yapılarak hazırlandı.
Bu bile zor geliyordu artık. Çok zaman alıyordu. Takım yarışmaları için işleri kolaylaştıracak, çizelgeleri, tabloları bir çırpıda hazırlayacak yeni bir şey yapmak gerekiyordu. Eşlendirmeler artık ‘Swiss Perfect 98’ adlı yazılımla gerçekleşiyordu neyse ki. Bu yazılım sayesinde bireysel yarışmaların tüm çizelgeleri hazırlanabiliyor ve yazıcı çıktıları alınabiliyordu. Ama takım yarışmaları için bu olanak henüz yoktu.
Yıl 2003
Hakem arkadaşım Selçuk Taşkan’la kafa kafaya verdik. (Selçuk bilgisayar kullanımı ve uygulamaları üzerine çok beceriklidir. Bir dönem federasyon teknik kurul üyeliği de yapmıştı.) Excel tablolarla makro çalışan bir program oluşturdu. Takım eşlendirmesi aynen bireysel yarışmalarda olduğu gibi Swiss Perfect 98 yazılımıyla yapılıyordu. Takımlar, oyuncular, takımların eşlendirmesi bu makro çalışan programa dışarıdan aktarılıyordu. Her tur eşlendirme böyle aktarılırken maça çıkacak oyuncular da klavyeden işaretleniyordu. İş çok kolaydı. Kullanılan tüm çizelgeleri hazırlamak, yazdırmak bir tuşa basmak kadar kolaydı artık. Hakemler bu makro çalışan programı ilk kez o yıl ikinci lig grup maçlarında ve finalinde kullandı. İstanbul’da yapılan Avrupa Bireysel Şampiyonasında hakem olarak görev yaparken, ikinci lig grup yarışmalarında başhakem olarak görev yapacak olan arkadaşlarıma kullanımı çok kolay olan programın çalışmasını anlattım. CD olarak çoğaltılmış biçimde dağıttık. Bu test amaçlı kullanım olacaktı. Asıl maharetimizi sonra gösterecektik.
2003 Denizli 16 Yaş Olimpiyatı. Bu makro yazılımı orada başarıyla kullandık. Yarışma bittikten sonra, çay bahçesinde ayrılış saatini beklerken, Başkan Yazıcı ‘ünlü’ makro programı sordu. Dikkatini çekmiş. Hazırlanış sürecini ve nasıl işlediğini anlattım. “Bir program var arkadaşlar. Bu işi daha kolay çözebiliriz, hem bireysel hem de takım yarışmaları için.” dedi. Hemen orada bir telefon görüşmesi yaptı. İngilizce konuşuyordu. Konuşmadan Mr. Verner’le görüştüğünü anladım. Görüşme bittikten sonra “Arkadaşlar bir yazılım satın aldık, her işimizi görecek artık.” dedi. Bugün kullanılan ‘Swiss Maneger’ yazılımına orada, Denizli’de, çay bahçesinde yapılan bir telefon görüşmesiyle sahip olmuştuk.
20 Mayıs 2020
IA&IO Tahsin AKTAR
Yorumlar -
Yorum Yaz