• Favorilere Ekle





Maça Çıkış Listeleri

Maça Çıkış Listeleri
 
Maça çıkış listelerinde yapılabilecek olası değişiklikler
 
Katıldığımız takımlar turnuvasında, sporcular 3. tur için masalarında yerlerini aldılar. Masa hakemi 2. masada oynayacak oyuncunun isim kartını değiştirdi. “Neden?” diye sorduk. Hakem “Başhakem böyle söyledi” yanıtını verdi. Durumu başhakemden öğrenmek istedik. “Oynamak üzere adı yazdırılan oyuncu hastalanmış. Takım kaptanı sporcuyu değiştirmek istedi, uygun gördüm.” dedi. Böyle mi olmalı? Başhakem yetkisinde olmayan bir adım atmış diye düşünüyorum. Sizin bu konudaki yaklaşımınızın bizlere yol göstereceğini düşünüyorum.
 
Öncelikle ‘Maça Çıkış Listesi’ nedir, nasıl düzenlenir? Benzer konuları bir kez özetlemekte yarar var. Maça çıkış listesi takımın o turda hangi oyuncularla maça çıkacağının yazıldığı oyuncu listesidir. Maça çıkış listeleri takım yarışmalarında öncelikli uygulama konusudur. Listelerin nasıl düzenleneceği, genel koşullar ve uyulacak esaslar yarışmanın özel yönergesiyle belirlenmelidir. (Takım Satranç Yarışmaları Uygulama Kılavuzunda geniş yer verildi.) Maça çıkış listeleri elektronik ortamdan çevrimiçi hazırlanacağı gibi, organizasyon tarafından önceden belirlenmiş çizelgeler kullanılarak da elden başhakeme teslim edilebilir. Hangi usul uygulanacaksa geniş kullanım bilgileri ve açıklamalar, uygulama şekli, listelerin teslim zamanı teknik toplantıda veya öncesinde duyurulmalıdır.
 
Bazı temel ve ilksel başlıkları anımsatalım:
  • Başhakem yetkilendirilmediği konulara öncelik tanımamalıdır.
  • Tüm takımların ve oyuncuların hazırlık ve planlama gereksinimleri düşünülerek yarışmayla ilgili zaman planlaması önceden yapılarak duyurulmalıdır.
  • Yarışma sırasında bu planlamaya da sadık kalınmalıdır.
Zaman planlamasında aşağıdaki örnek başlıklara yer verilmesi yararlı olur.
  
 
Görüleceği gibi maça çıkış listelerinin teslimi, duyurulması ve kesinleşmesi için bir planlama yapılmıştır. Önemli bir aksaklık yoksa zaman planlamasına uyulması esastır.
 
Listede değişiklik yapılabilir mi?
Liste teslim edildikten sonra, listenin duyurulacağı zamana kadar geçecek sürede, takımlar liste üzerinde oyuncu değişiklikleri yapabilecektir. Soruda yansıtıldığı gibi, oyuncular masada yerlerini aldıkları sırada oyuncu değiştirilmesine izin verilmesi çok doğru bir uygulama değildir.
 
Listeler duyurulduktan sonra takımların maça çıkış listelerine (masa eşlendirmeleri) itiraz edilebilir.  Listede yer verilen bir oyuncunun yaşı, masası, cinsiyeti gibi yer aldığı kategorisi için yarışma yönergesinde yer verilen hükümlere uyulmadığı yönünde itiraz edilebilir. Başhakem bu itirazı değerlendirdiğinde bu şekilde düzenlenen listenin yarışma yönergesine uygun olmadığına karar verebilir. Bu durumda, listede kendi içinde bir sıralama değişikliği yapılabilecektir.   İlkesel olarak, maça çıkacak oyuncular kesinleştikten sonra maça çıkış listesinde bir değişiklik yapılmaz.
 
Liste kesinleştikten sonra bir oyuncu hastalanabilir, kaza geçirebilir veya maça çıkmasına engel başka önemli bir neden ortaya çıkabilir. Takımların yarışma salonuna giriş yapmaları için belirlenen süreden önce, başhakeme belgelenerek iletilecek bu durum karşısında, başhakem rakip takımı da bilgilendirerek listede bir değişiklik yapılmasına izin verebilir. Bu iznin başhakemin önceliğine bağlı olduğunu anımsatmakta yarar var. İzin mutlaka belgelenmiş bir gerekçeye dayanmalıdır. Hakem, bu aşamadan sonra, listede oyuncu değişikliği yapmamalıdır. Bir oyuncu değişikliğine izin verilmezse, o masadaki oyuncu masasında yer almazsa, takım o masada oynamadan kaybetmiş sayılacaktır.
 
Takımlar, maça çıkış listeleri kesinleştikten sonra, rakiplerinin takım kompozisyonuna göre hazırlık yaparlar. Açılış, taktik ve teknik maç stratejisi oluştururlar. Bu süre takımlara tanınan bir haktır. Rakip takımın haberi dahi olmadan, oyuncular masada yerlerini alırken maça çıkış listesinde bir değişikliğe izin verilmesi hatalı bir karardır.
 
Sıralanan ilkelerin ve uyulması gereken kuralların, hakemin sezileri ve öngörüsüyle yaşama geçebileceğini de vurgulamakta yarar vardır.
 
13 Temmuz 2018
   
IA&IO Tahsin AKTAR

  

Yorumlar - Yorum Yaz