• Favorilere Ekle





Hatalı Verilerin Düzeltilmesi

Hatalı Verilerin Düzeltilmesi

Bir başvuru olsa da olmasa da, oyunun sonucunun, eşlendirme renginin veya oyuncunun kuvvet puanının yanlış yazıldığı fark edildiğinde düzeltilmelidir!
 
Hangi eşlendirme sistemi kullanılırsa kullanılsın sıralama ölçütlerinde ve oyunun sonucunda yanlış yazılmalar olabilmektedir. Bu yanlışlıklar belli kurallar içerisinde düzeltilir. İsviçre Sistemi Eşlendirme Kurallarının uygulandığı satranç yarışmaları için ‘FIDE İsviçre Sistemi Turnuvalar Genel Kuralları’ (General Handling Rules for Swiss Tournaments) değişiklikleri yürürlük kazanmıştı. Bu temel değişiklik çerçevesinde uygulamada yanlışlıkların düzeltilmesi işlemi özellikle hakemleri ilgilendirmektedir. Yanlışlığı hakemler, oyuncular ya da üçüncü kişiler fark ederek bu yönde bir başvuruda bulunabilir. Uygulamada önemli etmen başvuru ve uygulama zamanıdır.
 
Kuvvet puanı veya unvan gibi ana liste sıralamasını oluşturan ölçütler yanlış yazılmışsa:
Oyuncuların eşlendirmede kullanılacak sıralama ölçütleri kurallarla belirlenmiştir. Yalnızca eşlendirme amacıyla oyuncular aşağıda yer alan ölçütlere göre sıralanır:
  • Puan (skor-sonuç)
  • Kuvvet Puanı (Rating)
  • FIDE Unvanı (GM-IM-WGM-FM-WIM-CM-WFM-WCM-unvansız)
  • Alfabetik (Başka bir ölçüt kullanılacağı yarışma yönergesinde açıklanmamışsa.)
Ana liste sıralaması, eşlendirme numaralarının belirlenmesine yönelik olarak ilk turdan önce yapılır. En üstteki oyuncu 1 numaralı oyuncu olarak belirlenir. Bu numaralar geçicidir. Bilindiği gibi, eşlendirme de bu sıralamaya göre yapılır. Kuvvet puanlarının veya unvanların yanlış yazılarak sıralamanın bu şekilde yapılması durumlarında yanlışlığın giderilmesi gerekecektir. Oyuncuya olduğundan daha büyük veya küçük değerde bir kuvvet puanı yazılarak yapılan eşlendirmenin sağlıklı olduğu söylenemez. Bu yanlış yazıma etkinliklerde sıklıkla da rastlanır.
Yanlış yazımın düzeltilmesine ilişkin uygulamada en önemli nokta dördüncü turla birlikte ortaya çıkmaktadır.
  • Sıralamayı belirleyen ölçütlerdeki yanlışlık yarışma boyunca her aşamada düzeltilebilir.
  • Düzeltme işlemi yeni eşlendirme yapılmadan önce yerine getirilir.
  • Düzeltme işlemi yapıldıktan sonra sıralama yeniden yapılır, yeni eşlendirmeye bu yeni sıralamayla devam edilir.
  • Dördüncü turla birlikte, sıralamayı belirleyen ölçütlerdeki yanlış yazılan değerlerde yapılacak düzeltmelerden sonra, sıralamada artık bir değişiklik yapılmaz.
  • Sonraki turlarda eşlendirme sıralamanın bu haliyle yapılır.  
Sonuçlar, renkler veya kuvvet puanı yanlış yazılmışsa:
Uzun süren satranç turları sonrası hem oyuncular hem de hakemler, yorgunluktan ve dikkatsizlikten olsa gerek, maçın sonucunu hatalı yazabilmektedir. Yanlışlık fark edildiğinde yanlış yazılan sonucun düzeltilmesi gerekecektir. Kurallar da böyle söyler. Söyler de yine de hakeme ‘düzeltmeme’ hakkını tanır. Aslında bunu bir hak değil de ‘hakemin önceliğinde olmaması’ olarak anlamak daha doğru olacaktır.

Bir başvuru olsa da olmasa da, oyunun sonucunun, eşlendirme renginin veya oyuncunun kuvvet puanının yanlış yazıldığı fark edildiğinde bu verilerin düzeltilmesinin gereği eğitim süreçlerinde hakemlere anlatılır. Bir sonuç yanlış yazılmışsa, oyun yanlış renklerle oynanmışsa, yanlışlığın düzeltilmesine ilişkin oyuncular tarafından yapılacak başvurular için yarışma yönergesiyle önceden duyurulan bir başvuru süresi vardır. Bu süre, yarışmanın geneliyle ilgili ‘itiraz süresiyle’ karıştırılmamalıdır. Tur sonuçlarının yayınlanmasından sonra başlayan bu sürede hatalı verilerin düzeltilmesine yönelik olarak başvuru yapılabilmektedir. Bir sonuç yanlış yazılmışsa, oyun yanlış renklerle oynanmışsa yanlışlığa ilişkin başvuru bu süre tamamlandıktan sonra hakemler tarafından dikkate alınmayacağını genel kurallar belirlemiştir.


Düzeltme işlemi sırasında dikkat edilecek adımlar vardır. Sıralamayı belirleyen ölçütler için dördüncü turdan itibaren sıralamanın yenilenmeyeceğini anımsayarak, sonuç, renk veya sıralama ölçütü yanlışlığı fark edildiğinde doğru veriler bir sonraki turun eşlendirmesi ve sıralamasında kullanılır.
  • Yeni eşlendirme yapılmamışsa, yeni eşlendirme yanlışlık giderildikten sonra yapılır.
  • Yeni eşlendirme yapılmış, ancak eşlendirme duyurulmamışsa, yapılan eşlendirme bozulur. Yanlışlık giderildikten sonra eşlendirme yeniden yapılır.
  • Yeni eşlendirme yapılmış ve eşlendirme duyurulmuşsa, tur bu şekliyle oynanır. Bu turun sonuçlarına ilişkin işlemler tamamlandıktan sonra yanlışlık düzeltilir.
  • Yanlışlık bildirimi sonraki turun eşlendirmesi de ilan edildikten sonra yapılırsa verilerde bir düzeltme yapılmaz.
  • Yarışma tamamlandıktan sonra, sadece kuvvet puanı hesaplamaları için, yarışma sonuçlarındaki hatalı veriler düzeltildikten sonra ilgili birimlere gönderilmelidir.
Kural koycu, hatalı verilerin yarışmanın sonuna kadar geçecek süreçte düzeltilmesinin kötüye kullanıldığını düşünmektedir. Yaşanılan kötü örnekler, olduğundan küçük değerde yazılmış kuvvet puanıyla yarışmaya başlayan oyuncuyla, hatalı yazılmış tur sonucuyla 1 puan eksikle oynayan oyuncunun daha güçsüz rakiplerle eşlenmiş olması olasıdır. Genel kurallarda yapılan değişiklikten önce, oyuncu, son turdan önce hakeme başvurarak hatalı verilerin düzeltilmesini isteyebilmekte, son anda bir puan elde ederek daha ön sıralara yükselebilmekte, daha çok hak elde edebilmekteydi. Kural koyucu, yeni uygulamayla, kötü niyete sığınılan başvuruların önüne geçilebileceğini düşünmektedir. Uygulamayı yerine getirecek hakemler için bu değişiklikler önemlidir.

7 Ocak 2018

IA&IO Tahsin AKTAR

Yazarın Eleştirisi
Kişisel düşüncem, ‘herkes her ortamda yanlışlık yapabilir’ anlayışına dayanır. Yanlış yazılan sonuçların düzeltilmesi için başvuru süresinin geçildiği yönünde bir gerekçenin arkasına sığınılmamalıdır. Kötü niyet endişesiyle ortaya çıkabilecek her durum için kural koymak ne denli doğrudur?  Hakça ve adil bir değerlendirmeyle, hatasız verilerle oyuna devam edilmesinin sağlanması daha doğru olacaktır. Hakemler, olası kötü niyetle yapılacak yaklaşımları ayrıca değerlendirmelidir.
 
Yarışma yönergesiyle düzenlenen hata bildirim süresinin, o tur için yapılacak başvuru süresini işaret ettiği yönünde anlaşılmasının gerektiğini düşünmekteyim. Böyle anlaşılırsa hatalı veriler o tur için düzeltilemeyecektir. Yukarıda sıralanan düzeltme işlemlerine ilişkin basamaklamada değinilen düzenlemeler de bu anlayışla uygulanmalıdır.
  
Mevcut düzenlemeyle, bir oyunun sonucunun yanlış biçimde yazılması sonunda, bir oyuncu elde edebileceği bir kısım hakları elde edemeyecektir. Ya da hakkı olmadığı halde bir kısım haklar elde edecektir. Norm alabilecek, unvan kazanabilecek, bir üst yarışmaya katılma hakkı elde edebilecektir. Veya bu hakları elde edemeyecektir. Bu durumda da hukuksal sorunlar ortaya çıkabilecektir. Çünkü, düzenlemede, yarışma bittikten sonra salt kuvvet puanı hesaplamaları için hatalı verilerin düzeltilerek ilgili kurula gönderilmesini benimsenmiştir.

Yorumlar - Yorum Yaz